گاو گوشتی
گاو شیری
” فحلی ها بیشتر در چه ساعاتی رخ می دهند؟ “
فحلی چیست؟
استروس یا فحلی یک مقطع زمانی کوتاه پذیرش جنسی تلیسه یا ماده گاو آبستن است که معمولا هر 18 تا 24 روز یکبار تکرار می شود. به موازات رشد یک تخمک درون فولیکول تخمدانی، هورمون استروژن به طور فزاینده ترشح و توسط گردش خون به تمام بدن گردش می کند.
استروژن باعث یک مجموعه تغییرات در گردش خون و سیستم عصبی دستگاه تولیدمثل می گردد که این مجموعه تغییرات را اصطلاحا فحلی یا Heat می¬گویند. پس از پاره شدن فولیکول و آزاد شدن تخمک، جسم زرد جایگزین فولیکول پاره شده و هورمون پروژسترون ترشح می نماید. این هورمون از یک طرف از رشد فولیکولی برای مدت سه هفته (حیوان غیر آبستن) و یا نه ماه (حیوان آبستن شده) جلوگیری می کند و از طرف دیگر بستر مخاط رحمی را جهت جایگزین شدن جنین مهیا می سازد.
یک گاو موقعی بارور می شود که یک تخمک متعاقب اوولاسیون از تخمدان آزاد گردد. این اتفاق عملی نمی شود مگر 10 تا 14 ساعت بعد از خاتمه فحلی ( یعنی 18 تا 32 ساعت بعد از شروع فحلی). از آنجائیکه اسپرم نیاز دارد مدتی در دستگاه تناسلی ماده باشد تا ظرفیت باور کنندگی درآن ایجاد گردد, براین اساس تلقیح مصنوعی (اسپرم) باید چندین ساعت قبل تخمک ریزی, انجام گردد.
در ضمن باید این نکته را در نظر گرفت که, اسپرم تا 24 ساعت می تواند در دستگاه تناسلی ماده گاو زنده بماند و این به آن معنی است که, به منظور نیل به حداکثر باروری, گاو باید بعد از گذشت طول زمان فحلی و یا چند ساعت بعد از خاتمه پرش کردن(Standing Heat) تلقیح نمود. این مدت تقریبا یک طول زمانی 24 ساعته از زمان شروع فحلی می باشد.
اولین علائم فحلی ایستادن (Standing Heat)
قابل اعتمادترین علائم فحلی همواره این نشانه است که تلیسه یا گاو فحل برای گاو نر و یا تلیسه‌ها و گاوهای و گاوهای دیگر می ایستد و اجازه سوار شدن به آنها را می‌دهد, در حالی که خود گاو به ندرت سوار گاوهای دیگر می‌شود. و این حالت ایستادن بهترین زمان باروری گاو می باشد.
توجه: نا مناسب بودن بستر و زیر پای گاوها(Footing), بسترهای لغزنده, یخ زده, ناهموار و آزار دهنده از میزان ایستادن به فحلی گاوها می‌کاهد.
علائم و سیگنال¬های ثانویه فحلی:
علایم فحلی در یک گاو از پریدن روی سایر گاوها، افزایش فعالیت(عصبانی و بیقراری)، سیخ سیخ شدن موهای دم, جریان موکوس شفاف و غلیظ از واژن, فرج متورم و مرطوب شروع می شود تا زمان ایستادن و اجازه تلقیح توسط مامور تلقیح(شکل 1).
خون ریزی بعد از فحلی(Postestral Bleeding) این علامت اولیه, همیشگی نبوده و همیشه جز علائم فحلی نیست, و در روز سوم یا چهارم بعداز شروع فحلی یه طور اتفاقی در بعضی از گاوها ممکن است مشاهده گردد. ثانیا, این خون ریزی بعد از فحلی هیچ گونه دلیلی برای آبستنی و یا عدم آبستنی گاو نمی¬باشد. فقط یه معنی آن است که فحلی حیوان گذشته است.
تشخیص فحلی در گاوهای پرتولید
از آنجاییکه, گاوهای پرتولید وعده های ایستادن کمتری را همراه با کاهش طول و شدت دوره فحلی دارند منطقی است که بسیاری از گاوهای پرتولید اصطکاک کمتری با سیستم های اتوماتیک رفتار فحلی ایجاد کنند که, باعث کاهش تشخیص می شود.
در این زمان ها استفاده از روش های دیگر تشخیص مانند افزایش فعالیت، ترشحات واژنی شفاف، فرج متورم و قرمز رنگ، علاوه بر رکوردبرداری دقیق روزها از اخرین تلقیح یا فحلی، می تواند به تشخیص گاوهای فحل کمک کند.
حقیقت این است که گاوهای پرتولید فحل می شوند اما علامت های فحلی در انها نسبت به گاوهای کم تولید کمتر است.
هم چنین, به عنوان یک نکته باید این را در نظر گرفت که, عوامل زیادی بر فعالیت ایستادن و پریدن گاوها تاثیر می گذارند شامل تولید شیر، لنگش و تنش حرارتی. تمرکز این مطالعه بر تولید شیر است.
نرخ تشخیص فحلی (Heat Detection Rate):
نسبت گاوهای فحل مشخص شده بر تعداد گاوهای مستعد غیر فحل که در یک دوره 21 روزه
دقت تشخیص فحلی (Heat Detection Accuracy)
یکی از روش های تضمینی HDA عبارت از تعیین فواصل بین تلقیحات است که باعث می شود, عملکرد تولیدمثلی در بسیاری از گله ها افزایش و بهبود یابد و این افزایش عملکرد تولید مثلی منوط به برنامه موفقیت آمیز تلقیح مصنوعی می باشد که, در برگیرنده: نرخ تشخیص فحلی, دقت تشخیص فحلی, زمان تلقیح نسبت به تخمک اندازی در یک دوره می باشد.
| 6 صبح تا 12 ظهر | 12 ظهر تا 6 عصر | 6 عصر تا 12 شب | 12 شب تا 6 صبح |
| 22% | 10% | 25% | 43% |
همانطور که در جدول بالا مشاهده می شود، نزدیک به نیمی از فحلی ها بین ساعات 12 شب و 6 صبح رخ می دهند، بنابراین لازم است که دامداران زمان و نیروی لازم جهت فحل یابی را به صورت جدی در برنامه های خود قرار دهند.
بدون دیدگاه